In de archeologie vindt men niet louter oude schatten. Soms is de grond ‘verstoord’ en zijn verschillende grondlagen uit verschillende tijden met elkaar vermengd geraakt. Het is dan niet zo vreemd om een achttiende-eeuwse scherf te vinden naast een vaas uit de twintigste eeuw. In dit blog wordt een moderne toevalsvondst beschreven die via een vrijwilliger van de archeologische vereniging op mijn pad gekomen is.
Het object
Deze kan is samen met een Chinees porseleinen schoteltje uit ca. 1750 door de Vlaardingse plantsoenendienst gevonden in de polder bij Vlaardingen. Het gaat waarschijnlijk om een kan, omdat er nog sporen van het hengsel te zien zijn. De bodem van het object is gemerkt met de naam ‘Florence’ en het nummer 501. Florence verwijst echter niet naar het land van herkomst, maar de naam van het decor. Naast dit blauw geschilderde signatuur is er ook nog tekst ingedrukt op de bodem van de vaas. Het kost moeite om dit te lezen, omdat de contouren van deze leestekens bijna verdwenen zijn door het glazuur. Met een beetje hulp van wat houtskool is de tekst: '486 MADE IN HOLLAND' te zien. Hiermee is het land van origine in ieder geval vastgesteld. Het ingedrukte nummer verwijst waarschijnlijk naar de vorm van het object.
Plaats en datering
Het is heel waarschijnlijk dat deze kan in Gouda is gemaakt. Hier waren in de twintigste eeuw verschillende plateelfabrieken actief die heel veel sieraardewerk produceerden. Veel van deze fabrieken merkten hun objecten met onder andere de bedrijfsnaam, maar de kleinere fabrieken deden dit niet altijd. De decornaam ‘Florence’ biedt hierbij ook geen oplossing, want diverse decoraties kregen bij verschillende fabrieken dezelfde naam. De datering is wat lastiger, maar zal tussen de jaren ’50 en ’80 van de twintigste eeuw liggen.
Verdere zoektocht
Soms is het moeilijk om de exacte fabriek en datering van een object te vinden in de bestaande literatuur. Dit komt, omdat er heel veel keramiekfabrieken nog niet onderzocht zijn. Het gaat dan in eerste instantie vaak om archiefonderzoek wat veel tijd en inzet vraagt. Via het internet kan er dan nog wel gezocht worden naar hetzelfde type objecten. Zo zijn er verschillende vormen gemaakt die gedecoreerd zijn met het ‘Florence’-motief zoals een bolvaas. Het is nu wachten op de volgende vondst, in de grond of misschien wel in het archief...
English abstract
The jug that is being reviewed in this article was found in Vlaardingen by volunteers who brought it to a local archaeology society. We know it is a jug, because there are traces of a handle visible. On the bottom is a mark ‘Florence’ and the number 501. ‘Florence’ doesn’t refer to the country of origin, but to the name of the decoration. Next to this there is an impressed text: '486 MADE IN HOLLAND'. The number is probably the serial number of the shape of the object. It is very likely that this jug was made in Gouda. In the twentieth century Gouda had many potteries and smaller ones didn’t always mark their produce. The Florence-objects can be dated around 1950 – 1980. More research of the archives of many Gouda-potteries is necessary for future knowledge on these types of ceramics.
