“Ja, gewoon doen, want je leeft maar één keer”. En dat is toch wel een belangrijke boodschap als je iemand wil stimuleren om een last-minuteaanschaf te doen op een antiekbeurs. In dit blog beschrijf ik samen met Kirsten Keerssemeeckers haar impulsaankoop op een antiekmarkt en hoe we daarna op zoek gingen naar de kunsthistorische achtergrond van dit object.
Op de beurs
Kirsten - Een paarse vaas. Wat zou die fantastisch staan in mijn woonkamer, die voorzien is van een paarse muur en diverse accessoires in dezelfde kleur. Suzanne en ik hebben de vaas al snel gespot op de Verzamelaarsbeurs. Een lekker felle kleur, grappige gele stippen erop en een dubbel oor. Hartstikke leuk. Suzanne herkent het motief en vertelt dat ze thuis een zelfde soort bloempot heeft. We lopen verder, want de beurs is groot en wie weet wat we nog meer tegenkomen. Maar de vaas blijft door mijn hoofd spoken. Wanneer Suzanne al met een gevulde tas vol prachtige aankopen huiswaarts keert, draal ik nog een beetje rond. Het laatste zetje is het berichtje van Suzanne op mijn telefoon: gewoon doen. Ik ga terug naar de beurs en voor ik het weet ben ik de trotse eigenaar van de paarse vaas. Mijn eerste echte antiek!
De zoektocht
Suzanne - Na thuiskomst begint het onderzoek vaak voor mij. En in dit geval heeft mijn bloempot een zusje bij Kirsten thuis in Utrecht dus dan vind ik het dubbel leuk om te weten door welke fabriek de objecten gemaakt zijn. Ook de datering hoort hier natuurlijk bij, want hoe lang overleeft dit tweedehands stuk keramiek de wereld van onhandige huisvrouwen al?
Mijn ‘gut feeling’ wist meteen dat het hier ging om Gouds plateel, maar dat dit stuk van de fabriek ‘Flora’ zou zijn, was een wilde gok. Er zijn namelijk redelijk veel producenten van plateel in Gouda in de twintigste eeuw geweest. De psychedelische paarse kleur is meestal een goede aanwijzing dat dit stuk rond de jaren ’60 van de twintigste eeuw is gemaakt, dus de zoektocht kon beginnen…
Kirsten - Suzanne maakt me al snel deelgenoot van haar zoektocht. Of ik even wil kijken of er een merkje onderop zit, vraagt ze me. Ik kijk en zie niets. Ze vermoedt dat het om een vaas van de fabriek Flora gaat en ik surf naar Wikipedia. Er gaat een onbekende wereld voor me open, van een Gouds familiebedrijf dat grossierde in keramiek met abstracte decors. Als ik een paar weken later per toeval in het Museum Gouda ben en op de afdeling keramiek rondloop, denk ik onbewust meteen aan mijn vaasje. De interesse is gewekt.
De verlossing
Suzanne - Na wat browsen op het internet en in boeken, weet ik dat deze paars gedecoreerde keramiek afkomstig is van de fabriek Modica uit Gouda. Dat is geen ‘Flora’, maar ik zit er niet heel ver naast. In 1969 is de fabriek ‘Modica’ namelijk opgericht door de twee zoons van de oprichter van Plateelbakkerij Flora (familie Eikenboom). Vooral Peter Eikenboom had ervaring met het ontwerpen van plateeldecors bij Flora en zijn stijl is wat mij betreft terug te zien in de stukken die hij voor Modica heeft vormgegeven.
Kirsten - Niet veel later komt Suzannes berichtje met het verlossende antwoord. Trots lees ik over de historie van dit Modica ontwerp. Na wat zoekwerk zie ik op Marktplaats zelfs nog een zusje, een paarse vaas zonder oren. Met mijn eerste antiekaankoop heb ik een voorwerp met een verleden in huis gehaald. Waar ik vroeger altijd een beetje viezig was van 'oude' spullen, zie ik er nu de schoonheid van in.
Een nieuw avontuur...?
Suzanne - Lukt het altijd om informatie te vinden? Dat antwoord is heel simpel: nee! Helaas is niet alle informatie al uitgezocht. Diverse keramiekfabrieken in Nederland zijn nog vrij onbekend. Het kost veel moeite om deze geschiedenissen uit te zoeken, want je zult op zoek moeten in stads- of streekarchieven naar informatie. En je moet een beetje de weg weten in de wirwar van informatie over gelijksoortige onderwerpen en verschillende (kunst)historische publicaties.
Kirsten - Mijn eerste aankoop smaakt naar meer. Dit zal ik niet op eigen houtje durven, want als leek zie ik niet wanneer ik te maken heb met echt antiek of een prul. Ik zie echter wel wanneer ik iets mooi vind. En gelukkig kan Suzanne op enthousiaste wijze vertellen tijdens bezoekjes aan antiekbeurzen. Ik ben benieuwd van wie mijn Modica vaas in de toekomst gezelschap krijgt.
Kirsten Keerssemeeckers-Vogel is journalist. Zie haar website voor meer informatie.
